Ülkemizde Ar-Ge çalışmalarına verilen önem günden güne artmakta ve bu kapsamda önemli yatırımlar yapılmaktadır. Bu yatırımlar dahilinde Bor Araştırma Enstitüsü bünyesinde kurulmuş olan Prof. Dr. Ayhan MERGEN Ar-Ge Merkezi Laboratuvarında bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor, ürün ve teknolojilerinin geliştirilmesi ve üretilmesi amacıyla temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmaktadır.

Bu araştırmalar, aşağıdaki konular üzerinde yoğunlaşmaktadır:

• Seramik ve cam sektörleri başta olmak üzere yağlama, metalurji, sağlık alanlarında kullanılan lityum, gelişen teknoloji ile şarj edilebilir pillerdeki talep artışı ve elektrikli araçların piyasada yer alması ile gözde bir element haline gelmiştir. Bor atıklarında da kayda değer miktarda lityum bulunduğu yapılan çalışmalar neticesinde ortaya çıkarılmıştır. Bu sebeple, bor yataklarında yer alan bor atıklarında bulunan lityumun geri kazanılarak katma değere sahip lityum ürünlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır.

• Çinko boratlar, farklı bileşimlerde sentezlenebilen, alev geciktirici ve duman bastırıcı özelliğe sahip bileşikleridir. Ayrıca yapısında yer alan bor sebebiyle antibakteriyel ve antikorozif özellik de göstermektedir. Sahip olduğu bu özellikler sayesinde polimer, kağıt, kauçuk, tekstil, ahşap, seramik ve boya gibi birçok endüstride kullanılmaktadır. Bu doğrultuda, düşük tenörlü çinko cevherlerinin değerlendirilerek ticari öneme sahip çinko borat uç ürününün üretilmesi, çalışma yapılan konulardan bir tanesidir.

• Ülkemizde çadır yangınları nedeniyle pek çok can kaybı yaşanmaktadır. Söz konusu yangınları ve can kayıplarını ortadan kaldırmak ya da en aza indirmek amacıyla çadır kumaşlarına alev geciktiricilik özelliğinin kazandırılması için yanmayı geciktiren veya durduran malzemelerin kullanılması oldukça önem arz etmektedir. Yeni nesil alev geciktirici malzemeler arasında yer alan “Bor Bileşikleri” bu alanda önemli bir alternatif olarak göze çarpmaktadır. Bu kapsamda, bor bileşiklerinin polimerler üzerindeki alev geciktiricilik ve yanmazlık özelliklerinin incelenmesi adına çalışmalar yürütülmektedir.

• Borun insanlar için gerekli olduğunu, kemik gelişimine katkıda bulunduğunu, mineral ve steroid hormon metabolizmasını düzenlediğini, bağışıklık sistemini güçlendirdiğini, enerji metabolizmasını düzenlediğini, kanser riskini azalttığını, zihinsel performansı arttırdığını ve anemiyi düzeltmede faydalı olabileceğini ifade eden çalışmalar bulunmaktadır. Bu kapsamda laboratuvarımızda yapılan çalışmalarda, borlu gıda takviye malzemelerinin ülkemizde sentezlenmesi ve pazara sunulması hedeflenmektedir.

• Potasyum tetraborat tetrahidrat, ülkemizde üretimi yapılmayan ticari önem sahip bir bor bileşiğidir. Bu bor bileşiği; cam, porselen, aromatik hidrokarbonlarda katalizör olarak, nötron yakalayıcı, yağlayıcılarda, lens çözeltilerinde, deterjanlarda ve kozmetik gibi bir çok sanayi dalında uygulama alanı bulmuştur. Bu bağlamda, sınırlı sayıda ülke tarafından yapılan potasyum tetraborat tetrahidrat üretiminin laboratuvarımızda da yapılmasına yönelik çalışmalar mevcuttur.