Üretim ve Uygulama Teknolojisi Geliştirilen Ürünler

Borlu Çimento

Klinker hammaddesine kolemanit ilavesi ile üretilen borlu aktif belit çimentosu Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği ile yapılan işbirliği kapsamında geliştirilmiş, geliştirilen çimento için patent belgesi alınmış ve TS 13353 kodu ile TSE standardı oluşturulmuştur. DSİ-Teknik Araştırma ve Kalite Kontrol Daire Başkanlığı ile işbirliği içinde yürütülen proje kapsamında borlu aktif belit çimento ile üretilen betonun özellikleri incelenmiş ve proje raporu “BOREN Yayın no:1” olarak yayımlanmıştır. Borlu çimento ile 3.600 m beton yol ile su kanalı kaplaması yapılmıştır. Karayolu performansı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından izlenirken, su kanalı beton performansı ise DSİ tarafından izlenmektedir. Ticari üretim veya kamu yatırımlarında kullanılmasına yönelik girişimlerimiz devam etmektedir.

Sodyum Bor hidrür

Enstitümüz ve TÜBİTAK-MAM Kimya Enstitüsü işbirliğinde yürütülerek tamamlanan “Sodyum Bor Hidrür Sentezi ve Pilot Üretimi” başlıklı proje kapsamında yapılan çalışmalar neticesinde TÜBİTAK MAM yerleşkesinde 12 (m)x 8 (m) alan üzerinde, 2 kg/şarj kapasiteli sodyum borhidrür üretimi pilot tesisi kurulmuş olup pilot tesiste aynı zamanda trimetilborat üretimi de gerçekleştirilebilmektedir. Projede üretilen ürünün ticarileşmesine yönelik olarak 02.04.2009 tarihinde sanayi temsilcilerinin katılımı ile endüstriyel üretime geçiş için bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Sanayileşme çalışmaları devam etmektedir. 

Trimetil Borat

Enstitümüz tarafından desteklenen ve İstanbul Teknik Üniversitesinde yürütülen proje kapsamında sentezlenen ürünün üretim teknolojisine yönelik patent belgesi alınmıştır. Aynı ürün sodyum bor hidrür üretiminde yan ürün olarak da üretilebilmektedir.

Yakıt Pili

Enstitümüz ve TÜBİTAK-MAM Enerji Enstitüsü işbirliğinde yürütülen projeler kapsamında 100 Watt ve 1 kWatt gücünde iki adet doğrudan sodyum bor hidrürlü yakıt pili (DSBH-YP) üretimi gerçekleştirilmiştir. “Sodyum Borhidrür Yakıt Pilli Araç” başlıklı projede araç uygulamasında kullanılmak üzere 3 kW yakıt pili (%95 oranında yerli üretim) üretimi gerçekleştirilmiştir. Plakalar, katalizörler ve membran elektrot üniteleri proje kapsamında üretilerek yakıt pili sistemi entegrasyonu yapılmıştır.  Araç 80 km/saat hıza çıkabilmekte olup, tam depo ile 150 km yol alabilmektedir.

BOREN ve TÜBİTAK-MAM işbirliği ile TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü bünyesinde kurulan “BOREN TÜBİTAK-MAM Bor ve Hidrojen Teknolojileri Yetkinlik Merkezi”nde, yakıt pili konusunda bugüne kadar desteklenen projeler kapsamında elde edilen teknoloji, altyapı, bilgi birikimi ve ürünlerin farklı alanlarda uygulamalarına yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

Bor Katkılı Seramik

Seramiklerin sırlama işlemlerinde bor kullanılırken, Seramik Araştırma Merkezi (SAM) ile yapılan işbirliği ile seramik bünyede bor kullanımına yönelik çalışma yürütülmüş ve bor kullanımının seramiklerin dayanımı yanında üretim sıcaklığının düşmesini ve üretim hızının artmasını sağladığı ortaya konulmuştur. Proje sonuçları değişik ortamlarda sektörle paylaşılmıştır.

Bor katkılı Tuğla Üretimi

Tuğla üretiminde ana hammadde pomza/perlit karışımına çimento yerine bağlayıcı olarak B2O3 ve bor atık katkısı ile daha hafif, yüksek mukavemette ürün elde edilmesi ve inşaat sektörüne yeni bir ürün kazandırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla, “Endüstriyel Ölçekte Bor Katkılı Perlit/Pomza Tuğla Üretimi ve Fizikomekanik Özelliklerinin Belirlenmesi” başlıklı proje çalışmasında, laboratuvar ölçeğinde denemeler tamamlanmıştır. Çalışmalarda üretilen tuğlalar üzerinde yapılan analizlerde, yüksek mukavemet değerleri (2.5-3.5 MPa), düşük birim hacim ağırlık (300-600 kg/m3), düşük ısı iletim (0.09-0.12 W/mK) ve yüksek ses tutma (40-50 dB)  özelliği tespit edilmiştir. 

Güç Tutuşur Ahşap Levha

Kastamonu Ağaç Sanayii ile yapılan işbirliği çerçevesinde bor kimyasallarının alev geciktirici olarak kullanımına yönelik ön araştırma ve deneme üretimleri yapılmıştır. B1 ve B2 yanmazlık testleri yapılan numunelerin B2 sınıfını sağladığı, B1 sınıfını sağlamaya yakın olduğu tespit edilmiştir.

Bor Nitrür Kaplamalar

PVD Magnetron Saçtırma Üretim Teknolojisi kullanılarak hegzagonal bor nitrür kaynaktan kübik bor nitrür kaplama geliştirilmiştir. Yerli bir firma tarafından üretilen cihazla yapılan kaplamaların karakterizasyon işlemleri yanında kesici takımlar ve kalıplar başta olmak üzere değişik uygulamalardaki performans ölçümlerinden olumlu sonuçlar alınmıştır.