Bor Mineralleri

Doğada yaklaşık 230 çeşit bor minerali olduğu bilinmektedir. Yaygın olarak bulunan bor minerallerinden bir tanesi bir tür aluminoborosilikat minerali olan ve yapısında %10’a kadar bor içerebilen Turmalin’dir. Ancak, endüstride alkali ve toprak alkali bor mineralleri olan Tinkal (Na4B4O2.10H2O), kernit (Na2B4O7.4H2O), kolemanit (Ca2B6O11.5H2O) ve üleksit (NaCaB5O9.8H2O) kullanılmaktadır. Ticari maden yatakları sınırlı olup en çok Türkiye ve ABD’ de bulunmaktadır.

Bor mineralleri; bünyelerinde değişik oranlarda bor oksit (B2O3) içeren mineraller olup; ülkemizde yaygın olarak bulunan bor mineralleri; tinkal, kolemanit ve üleksitdir. Dünya kolemanit rezervinin tamamına yakını ülkemizde bulunmaktadır. Başlıca bor mineralleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
 

Bor Mineralleri

TipMineralBileşimB2O%

Bulunduğu Yataklar

Hidrojen Boratlar SASSOLİT H3BO3 56,3

Doğal borik asit olup ilk kez İtalya'da üretilmiştir.

Sodyum Boratlar

TİNKAL

(BORAX)

Na2B4O7.10H2O 36,5

Türkiye (Kırka), ABD, Arjantin, Bolivya, Hindistan

TİNKALKONİT Na2B4O7.5H2O 48,8 Genellikle aksesuar olarak kullanılmaktadır.

KERNİT

(RASORİT)

Na2B4O7.4H2O 51,0

Türkiye, ABD, Arjantin, Çin

Sodyum-Kalsiyum Boratlar

ÜLEKSİT

(BORONATROKALSİT)

NaCaB5O9.8H2O 43,0

Türkiye, Sırbistan, ABD, Şili, Peru, Bolivya, Çin

PROBERTİT

(KRAMERİT)

NaCaB3O9.5H2O 49,6 ABD (Kaliforniya/Death Valley)
Kalsiyum Boratlar KOLEMANİT Ca2B6O11.5H2O 50,8

Türkiye (En büyük rezerv)

PANDERMİT

(PRİSEİT)

CaB10O19.7H2O 49,8

Türkiye (Kırka, Bigadiç), Peru

NOBLEİT CaB6O10.4H2O 62,0

ABD (Kaliforniya/Death Valley)

  
İNYOİT Ca2B6O11.13H2O 37,6
MEYERHOFFERİT Ca2B6O11.7H2O 46,7
Kalsiyum Borosilikatlar DATOLİT CaBSiO4OH 24,9

Rusya, Kazakistan

DANBURIT CaB2Si2O8 28,3

ABD (Danbury ve Connecticut)

HAVLİT Ca4Si2B10O23.5H20 44,5

Türkiye (Bigadiç, Susurluk)

Magnezyum Boratlar       HİDROBORASİT CaMgB6O11.6H2O 50,5

Türkiye, Kazakistan, Arjantin

İNDERBORİT CaMgB6O11.11H2O 41,5

Kazakistan (İnder Gölü)

AŞARİT(SZAYBELİT)

MgBO2OH 41,4

Kazakistan, Çin

BORASİT Mg3B7O13Cl 62,2

Türkiye (Kırka, Emet, Bigadiç)

KURNAKOVİT

Mg2B6O11.15H2O 37,3

Kazakistan (İnder Gölü)

İNDERIT

MgB3O3(OH)5•5(H2O) 37,3

Kazakistan (İnder Gölü)

SUANİT Mg2B2O5 46,3

Kuzey Kore (Suan)

KOTOİT Mg3B2O6 36,5

Bundjiro Koto (1856-1935)

PİNNOİT MgB2O4.3H2O 42,5

Almanya, ABD (Kaliforniya/Death Valley)

Diğer Boratlar KAHNİT CaAsBO6.2H2O 11,7

Türkiye (Emet)

VONSENİT (Fe,Mg)2FeBO5 10,3

ABD (Kaliforniya/Riverside)

LUDVİGİT (Fe,Mg)4Fe2B2O7 17,8 

Ernst Ludwig (1842-1915)

TUNELİT SrB6O10.4H2O 52,9

George Tunnel (1900-1996)

BAKERİT Ca4B4(BO4)(SiO4)3(OH)3•(H2O) 27,9

ABD (Kaliforniya/Death Valley)

SEARLESİT NaBSi2O5(OH)2 17 ABD (Kaliforniya/ Searles Gölü)
TEEPLEİT  Na2B(OH)4Cl 21,7 

ABD (Kaliforniya/ Searles Gölü)